Eller, yaşamın doğal akışında, günlük rutin işleri yapmayı sağlayan ve üretkenlikte büyük katkısı olan en önemli organlardan biri… Ancak çeşitli kazalar sonucunda yaralanabiliyor ya da bazı hastalıkların seyri sırasında zarar görebiliyor.
Son yıllarda teknolojik gelişmelerle birlikte el cerrahisinde kullanılan yeni teknikler hasta konforunu artırırken uzuv kopması sonrası alınması gereken önlemler de büyük önem taşıyor. Memorial Şişli/Hizmet Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Alp, el cerrahisi hakkında bilgi verdi.
Zamanla yarış çok önemli
Günlük yaşamda hızla artış gösteren iş kazaları, trafik kazaları, cam kesisi, düşmeler ve benzeri kazalar sonucu kısmen ya da tamamen kopmuş uzuvların dikilmesi işlemi mikrocerrahi tekniği ile gerçekleştirilmektedir. Tam donanımlı bir merkezde konusunda uzman hekimler tarafından gerçekleştirilen operasyonlarda başarı oranları daha yüksektir. Ancak kişi sağlık kuruluşuna bulaştırılmadan önce de dikkat edilmesi gereken durumlar vardır.
Uzuv kopmalarında ilk yapılması gereken hastanın güvenli bir yere alınıp, mevcut kanamanın durdurulmasıdır. Yaralanan kısım üzerine temiz bir bezle sıkıca bastırmak, mümkünse bir sargı ile sıkıca sarmak ve yaralanan kolu veya eli yükseğe kaldırarak kalp seviyesinin üzerinde tutmak önemlidir. Mesafe kısa ise hastaneye doğrudan gidilmelidir. Ancak hastaneye ulaşmak 1 saatten uzun sürecekse vakit kaybedilmeden travma bölgesi temiz bir bez ile sarılmalıdır. Temizlenip sarılan parça temiz bir poşet içine konulup ağzı sıkıca kapatılmalıdır. Daha sonra ikinci bir poşete buz ve su doldurulmalı, uzvun bulunduğu poşet ağzı açılmayacak şekilde bu torbanın içine yerleştirilmelidir. Hasta acil bir şekilde ameliyata alınacağı için kesinlikle yiyecek ya da içecek verilmemelidir ve hasta sigara içmemelidir.
Mikrocerrahi ameliyat başarısını artırıyor
El cerrahisi, uzuv yaralanmalarında uygulanan cerrahi bir tekniktir. Başta travma ve çeşitli kazalara bağlı olarak meydana gelen el yaralanmalarının tedavisi olmak üzere hem üst uzuv bölgesini (elden boyuna kadar) hem de alt uzuv bölgesini (bacak-ayak) ilgilendiren pek çok problem el mikrocerrahi ameliyatlarının kapsamına girmektedir. Spor yaralanmaları, iş kazaları, sakatlıklar, tendon, lif, kas damar ve sinir yaralanmaları, kemik kırıkları, çatlaklar, eklem çıkıkları, sinir sıkışması, tetik parmak ve kistler, parmak yapışıklıkları, fazla parmak gibi doğuştan hareket ve şekil bozuklukları, felç veya yanık sonrası kalan şekil bozuklukları gibi problemlerde mikrocerrahi teknik başarıyla uygulanmaktadır.
El cerrahisinde en sık kullanılan cerrahi yöntem mikrocerrahidir. Bu yöntemle operasyon mikroskopu veya “loup” adı verilen özel yardımcı cihazlarla ameliyat sahasının büyütülmesine yardımcı olarak çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük damar, sinir ve liflerin tamirine imkan tanımaktadır. Bu sayede normalde çıplak gözle zor görülebilen ince ve küçük yapılardaki problemlerin cerrahi olarak hassas tedavisi mümkün olmaktadır. Mikrocerrahi yöntemleri ile iş, trafik ve ev kazaları sonucu ortaya çıkan kısmen ya da tamamen kopmuş uzuvların dikilmesi işlemi başarılı bir şekilde gerçekleştirilmektedir
Donanımlı merkez ve deneyimli doktor seçimi çok önemli
El, kol, parmak yaralanmalarında, özellikle kopmalarda erken dönemde uç uca dikme çok önemlidir. Hareket ve fonksiyon kaybı kalmaması için adeta zamanla yarışılır. Gecikmiş tedavilerde rekonstrüksiyon adı verilen daha zor teknikler uygulanmak zorunda kalınmaktadır ancak her zaman iyi sonuçlar elde edilemeyebilir. Bazı durumlarda sinir ve tendon hasarlarında başka bölgeden sinir ve tendon nakli gerekebilir.
Sağlık Editörü 