Çocuklar için oldukça güvenli olduğu düşünülen ev, gerekli önlemler alınmazsa birçok ev kazasının meydana gelmesine neden olabiliyor. Elektrik prizleri, kablolar, ulaşılabilir yerdeki ilaç, deterjan, boya ve çamaşır suları, minik oyuncak parçaları, kaynayan çaydanlık dikkatli olunmazsa çocuklar için birer tehlike kaynağı haline gelebiliyor. Uzmanlar, tüm bu olası kazalara karşı ebeveynleri dikkatli olmaya çağırıyor. Evde çocukları bekleyen tehlikeler yazısının devamı
Etiket arşivi: yaralanma
Kilo vereyim derken sakat kalmayın
Yaz aylarının yaklaşması ile birlikte fazla kilolardan kurtulmak için diyetlere başlanırken spor salonları da kilo vermek isteyenlerle dolup taşıyor. Bütün bir kış spordan uzak yaşayan kişilerin bir anda yüksek tempoyla spora başlaması, başta eklem sakatlıkları olmak üzere farklı birçok sağlık sorununa neden olabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Bülent Aksoy, bilinçsiz yapılan sporun neden olabileceği problemler hakkında bilgi verdi. Kilo vereyim derken sakat kalmayın yazısının devamı
Karlı havalarda soğuk yaralanmalarına dikkat
Kar yağışı ve hızla düşen hava sıcaklıklarında soğuk yaralanmalarına dikkat etmek gerekiyor. Özellikle ayak, el ve burun ucu gibi uç kısımlarda soğuk yaralanmaları oluşuyor. Memorial Şişli Hastanesi Acil Servis Sorumlusu Uz. Dr. Gökhan Ferahcan, soğuk yaralanmaları ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Rüzgardan korunarak vücut ısısı dengelenebilir
Donma ve donmaya yakın ısılarda vücut ısısının düşmesine hipotemi denir. Vücut, ısı kaybını metabolizmayı artırarak yani titremeyle dengelemeye çalışır. Soğuk ortamdan uzaklaşarak, rüzgardan korunacak yer aramak da ısı kaybını azaltmanın bir yoludur.
Soğuk yaralanmalarının belirtileri
– Titreme olur
– Kas hareketleri yavaşlar ve ısı düştükçe tamamen durur
– Uyku eğilimi görülür
– Solunum yavaşlar
– Başlangıçta kalp atışları hızlanır, sonra nabız yavaşlar ve zayıflar
– Dolaşım ve solunum durabilir
Soğuk yaralanması olan kişiye nasıl ilkyardım uygulanmalıdır?
– Hastayı soğuk ortamdan uzaklaştırın
– Gerekirse hava akımını kesmek için çevresine rüzgarlık gerin
– Giysileri ıslak ise çıkarın ve hastayı kurulayın
– Üzerini kuru battaniyelerle örtün
– Hastayı en kısa sürede hastaneye ulaştırın
Soğuk yaralanmalarından en çok ayaklar etkileniyor
Soğuk nedeniyle oluşan yaralanmaların çoğu vücudun açıkta kalan yerlerinde meydana gelir. Özellikle ayaklar soğuk yaralanmalarına daha da duyarlıdır. Vücudun açıkta kalan kısımları çok soğur ama donmazsa bu duruma soğuk vurması denir. Eğer bu kısımlar donarsa, bu duruma donuk denir. Lokal soğuk yaralanmalarının şiddetini belirleyen önemli üç faktör; etkide kalma süresi, vücut kısmının etkilendiği ısı ve etkide kalma sırasında rüzgarın hızıdır.
Ciltte beyazlaşma, uyuşukluk ve şişlik varsa…
Soğuk vurmasında cilt ve daha derin dokular donmamıştır. Etkilenen bölgede cildin rengi beyazlaşır, uyuşukluk ve şişme olabilir. Bu durum genellikle ağrılı olmadığından hasta sıklıkla bir soğuk yaralanması olduğunun farkında değildir. Vücudun açıkta kalan kısımları, özellikle kulaklar ve burun sık olarak etkilenir. Uzun süre yaya yolculuk edenlerde ve uzun üre soğuk suda ayakta kalanlarda ayaklarda soğuk vurması görülür. Soğuk vurmasında kişinin soğuk ve ıslak ortamdan en kısa sürede uzaklaştırılması gerekmektedir. Islak ayakkabı, bot ve çoraplar hemen çıkarılmalıdır. Etkilenen bölge, sıcak ellerle, hastanın kendi vücudunun sıcak kısımlarıyla veya nefesle ısıtılmalıdır. Yeniden ısıtma sırasında, etkilenen kısımda karıncalanma ve kızarma olacaktır.
Donma hücrelerde kalıcı hasara neden olabilir
Donuk, en ciddi lokal soğuk yaralanmasıdır. Dokular gerçekten donmuştur. Yüzeysel olanda sadece deri donmuştur, derin olanda ise derin dokular da donmuştur. Donma hücrelerde kalıcı hasara neden olur. Kangren meydana gelirse, ölü dokular cerrahi olarak kesilmelidir. Daha az zarar olsa da, yaralı bölümde yine kalıcı değişiklikler olacaktır. Bu bölge kızarır, dokununca ağrılıdır ve soğuk etkisinde daha fazla kalmayı tolere edemez. Donuk, etkilenmiş kısmın sert, donmuş hissi vermesiyle, tanınabilir. Donmuş kısımların çoğu beyaz, sarı-beyaz veya mavi-beyazdır. Dokununca soğuk ve serttir.
Donmaya karşı uygulanması gereken ilkyardım
– Hastayı soğuktan uzaklaştırın
– Donmuş kısmı daha fazla hasardan koruyun. Donan bölgeyi asla ovmayın
– Islak ve sıkı tüm giysileri çıkartın ve yaralı kısmı kuru temiz pansumanla örtün
– Hastayı en kısa zamanda hastaneye ulaştırın
– Donmuş kısımların ısıtılması için kesinlikle araba egzozu, doğrudan doğruya ateş veya kaynar su kullanmayın
Kayak mevsimi yaralanmalarına dikkat !
Okulların tatile girmesi ve kar merkezlerindeki kar kalınlığındaki artış ile kayak sporuna olan ilgi giderek artıyor. Ancak kayak, snowboard gibi kış sporlarında yaralanmaların ciddi hasarlara neden olabileceğini söyleyen Medical Park Bahçelievler Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü Doç. Dr. Onat Üzümcügil; “Kayak yapmadan önce eğitim ve doğru ekipmana sahip olmak gerekiyor. Gerekli tecrübeye sahip değilseniz yaralanmalar kaçınılmaz olur”
Medical Park Bahçelievler Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü Doç. Dr. Onat Üzümcügil, kayak yaralanmalarına karşı alınacak önlemler ile ilgili şu bilgileri verdi:
Sömestir tatilinin başlaması ve kayak merkezlerindeki kar kalınlığının uygun olması nedeniyle ülkemizdeki kış sporları merkezlerindeki yoğunluk bugünlerde oldukça artmaktadır. Haliyle bu yoğunluk beraberinde kayak yaralanmalarını da gündeme taşımakta; yaralanmaların oluş sıklığı ve nedenlerini incelemek, dikkat edilmesi gerekli hususları hatırlatmak hayli önem kazanmaktadır.
Kayak yaralanmalarının sıklığıyla ilgili yapılan çalışmalarda bu oran yaklaşık %0,04 gibi verilmekte ve en sık neden düşme olarak rapor edilmektedir. Çarpışmalar, teknik sorunlar, donanım yetersizliği, yorgunluk ve çevre koşullarının kötü olması ise sırasıyla diğer yaralanma nedenleri olarak gösterilebilir.
EN SIK DİZ YARALANMALARI GÖRÜLÜR
Düşmeler sonrası en sık yaralanma diz bölgesinde olmakta ve bu yaralanmaların yaklaşık üçte biri cerrahi tedavi gereksinimi doğuracak ciddiyete varmaktadır.
Dizde özellikle ön çapraz bağ yırtıkları birinci sırayı alırken, menisküs yırtıkları, kıkırdak ezilmeleri ve iç yan bağ esnemeleri de diğer sorunlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
EKLEM AĞRILARINI HAFİFE ALMAYIN
Ön çapraz bağ dizin ön-arka ve ön-dış stabilitesini sağlayan en önemli anatomik yapı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağın bütünlüğünde kayıp olması, beraberinde diz biyomekaniğinin bozulmasına ikincil olarak dizin yük taşıyan kıkırdak ve meniskal yüzeylerine asimetrik yüklenmeyi getirmekte ve dizde boşluk hissi, dönme ve takılma gibi semptomlar yaratarak erken dönemde eklem dejenerasyonu ve eklem stabilite kaybına bağlı güvensizlik sonucu fonksiyonel kapasite azalmasına yol açmaktadır. Ayrıca yırtıkların büyük bir kısmında eşzamanlı menisküs yaralanması ve kıkırdak ezilmesi de görülmektedir.
HASARA ÖZEL TEDAVİ
Kısmi olan ön çapraz bağ yaralanmalarının tedavisi halen tartışmalı iken, %50’nin üzerindeki dizde semptomatik ön-dış instabilite yaratan yırtıkların tedavisi özellikle genç-aktif popülasyonda cerrahi yaklaşım gerektirebilmektedir.
Cerrrahi tedavide, hastanın uyluk iç bölgesindeki depar adalelerinden veya diz kapağının alt veya üzerindeki kas kirişlerinden faydalanarak oluşturulan greftler ile kadavradan alınmış ve özel koşullarda hazırlanmış allogreftler kullanılabilmektedir. Ameliyat sonrası hastalar fizyoterapist eşliğinde fizik tedavi ve rehabilitasyon programına alınmakta ve işe dönüş 2 ila 4 hafta sürerken aktif spora dönüş en erken 6 aylık süreyi bulmaktadır.
Beraberinde menisküs onarımı yapılan vakalarda ise yük verme ve dizi bükme gibi hareketler 3 ila 6 hafta geciktirilmekte ve özel fizik tedavi ve rehabilitasyon programları uygulanmaktadır. Eşlik eden kıkırdak yaralanmaları ise kıkırdağın beslenmesi zayıf ve hasara yatkın fizyolojik özelliklerinden dolayı özel yaklaşım gerektirmekte ve rejenerasyonu arttırıcı yöntemlerden kıkırdak nakline kadar uzanan bir yelpazede özel tedavi metodlarına ihtiyaç duyulabilmektedir.
EKİPMANLAR KAZADAN KORUR
Günümüzde teknolojinin ilerlemesine bağlı olarak gelişen kayak ekipmanları ve koruma sistemleri kayak kazalarında oluşan kırıkların, özellikle kayak ayakkabısının ayak bileği yaralanmalarının önüne geçebilmek amacıyla uzun tutulması nedeniyle daha diz altı bölgesinde yoğunlaşmasına neden olmaktadır. Bu tip kırıklarda düşme esnasında bağlamaların iyi çalışmamasına bağlı olarak kayağın ayakkabıdan kurtulmaması en sık yaralanma nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır.
Batonlara bağlı el yaralanmaları, burkulmalar, omuz ve diz kapağı çıkıkları ve kafa travmaları ise azalan sıklıktaki diğer yaralanmaları oluşturmaktadır.
KAYAK YARALANMALARINA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER:
KONDİSYON YETERLİLİĞİ: Kayak öncesi, kayak yapacak kişinin mutlaka aerobik kondisyonun iyi olması gerekiyor. Bu sayede kişi kayak esnasında oluşabilecek yaralanmalardan kendisini koruyabiliyor.
EĞİTİM ŞART: Kayak merkezlerinde birçok pist bulunuyor. Bazıları daha dik ve uzunken bazıları daha kısa olabiliyor. Oluşabilecek yaralanmalara karşı mutlaka kayak yapacak kişi önce eğitim almalı ve sonra piste çıkmalı.
TECRÜBENİZE ÖZEL EKİPMAN: Kayak malzemelerinin pahalı ve taşınmasının zahmetli olması nedeniyle çoğu kişi ekipmanları kiralamayı tercih ediyor. Ancak mümkünse kendi ekipmanınız ile kaymanız yaralanmalara karşı korunmanızı sağlar. Çünkü ekipmanların giyilmesi kişiye özel olmalıdır. Eğer kiralama yöntemini seçiyorsanız, kayak uzunluğunu kayak tecrübenize göre seçmeniz ve bağlamalarınızı sürekli denetletmeniz ve ayarı yapılmamış başkalarının kayaklarını kullanmamanız gerekir.
KASKSIZ ÇIKMAYIN: Kafa travmalarını hafifletmek için kask kullanmak hayati önem taşıyor.
KÖTÜ HAVADA ÇIKMAYIN: Yorgun olduğunuzu hissettiğinizde muhakkak ara vermeniz, pistin eğimi-karın sertliği ve insan yoğunluğuna göre hızınızı ayarlayabilmeniz, kötü hava koşullarında kaymamanız ve olarak sıralanabilir.
Sağlık Editörü 